Thiếu Canxi có triệu chứng gì để nhận biết dễ dàng và có biện pháp bổ sung kịp thời? Hãy theo dõi những giải đáp của bác sĩ chuyên khoa sau đây và tìm câu trả lời nhé.
Tóm tắt nội dung
Hỏi: Chào bác sĩ,
Bé nhà em hiện tại được 8 tháng tuổi. Em được biết Canxi rất quan trọng với sự phát triển của bé và sức khỏe của mẹ. Em đang băn khoăn không biết hai mẹ con liệu có bị thiếu Canxi không. Vậy nên, em muốn hỏi bác sĩ là thiếu Canxi có triệu chứng gì và em nên bổ sung Canxi như thế nào cho hợp lý ạ. Xin cảm ơn bác sĩ nhiều!
Đáp: Chào bạn,
Việc thiếu hụt Canxi ở trẻ nhỏ và phụ nữ sau sinh là tình trạng rất phổ biến. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là khẩu phần ăn trong quá trình mang thai và nuôi con của mẹ không đáp ứng đủ hàm lượng Canxi cần thiết. Điều này có thể gây ra những rối loạn và triệu chứng nhất định cho cả mẹ và bé.
1. Trẻ thiếu Canxi có triệu chứng gì?
1.1. Sâu răng, chậm mọc răng
Thiếu Canxi làm tăng nguy cơ chậm mọc răng
Thành phần cấu tạo chính của răng là Canxi. Do vậy, khi cơ thể không được cung cấp đủ Canxi, trẻ có xu hướng mọc răng chậm hơn so với các bé cùng độ tuổi. Ngoài ra, các răng đã mọc cũng kém chắc khỏe và dễ bị sâu mặc dù bé luôn được vệ sinh răng miệng sạch sẽ mỗi ngày.
1.2. Còi xương, chậm lớn
Dấu hiệu thứ 2 mà mẹ có thể nhận biết tình trạng thiếu Canxi ở con đó là bé chậm lớn, thấp còi hơn mức tiêu chuẩn. Ngoài răng, khả năng phát triển và mức độ chắc khỏe của hệ xương khớp cũng phụ thuộc chủ yếu vào nguồn Canxi mà cơ thể được cung cấp.
Nếu Canxi không được bổ sung đầy đủ, cấu trúc khung xương sẽ không được phát triển tối đa, do vậy, bé sẽ bị còi xương, chậm lớn hơn mức tiêu chuẩn.
1.3. Khó ngủ, ngủ không ngon giấc
Không chỉ là thành phần chính của cấu trúc răng và xương, Canxi còn là chất khoáng tham gia vào các quá trình phản ứng hóa học của cơ thể.
Ở trẻ nhỏ, thiếu hụt Canxi có thể gây kích thích sự tăng tiết Acetylcholin dẫn đến vỏ não luôn trong trạng thái hưng phấn. Điều này kéo dài cả đêm sẽ khiến bé căng thẳng, khó chịu. Hậu quả là bé sẽ bị khó ngủ, ngủ không ngon giấc và hay quấy khóc ban đêm.
1.4. Dễ giật mình tỉnh giấc và quấy khóc khi ngủ
Canxi cũng là chất tham gia trực tiếp vào phản ứng dẫn truyền của hệ thần kinh. Khi thiếu Canxi, các xung động thần kinh có thể bị ức chế trong lúc bé ngủ và gây ra các phản xạ giật mình giữa giấc. Điều này khiến bé sợ hãi, lo lắng và sẽ quấy khóc nhiều hơn.
1.5. Ra mồ hôi trộm ban đêm
Các tuyến mồ hôi trong cơ thể được chi phối bởi các dây thần kinh thực vật. Và như đã đề cập, sự thiếu hụt Canxi sẽ dẫn đến ức chế, rối loạn các xung động thần kinh. Điều này gây ra rối loạn điều tiết quá trình tiết dịch của cơ thể. Hậu quả là bé bị ra mồ hôi trộm ngay cả khi nhiệt độ phòng đang rất mát mẻ.
1.6. Rụng tóc hình vành khăn
Đó là tình trạng tóc bé rụng theo đường vành khăn ở phía sau đầu mà không có bất cứ can thiệp ngoại lực nào. Các bác sĩ cũng đồng ý rằng đây có thể là một trong những dấu hiệu điển hình để nhận biết bé đang bị thiếu Canxi.
1.7. Đau mỏi chân tay
Sự đau nhức chân tay của trẻ cũng có thể đến từ nguyên nhân thiếu Canxi.
Trẻ em là một trong những đối tượng rất hiệu động và thường sẽ hoạt động suốt cả ngày. Độ chắc khỏe của khung xương nâng đỡ cơ thể phụ thuộc lớn vào mức độ đảm bảo cung cấp Canxi cho cơ thể. Bên cạnh đó, các phản xạ co duỗi cơ bắp cũng cần đến sự có mặt của Canxi.
Do vậy, thiếu hụt Canxi sẽ gây ra tình trạng đau mỏi chân tay và bé dễ bị tê chân tay, chuột rút trong khi vận động, nô đùa.
1.8. Trẻ hay bị nấc cụt, ọc sữa
Thiếu Canxi gây co thắt dạ dày thực quản dẫn đến nôn trớ, ọc sữa
Ngoài phản hoạt động dẫn truyền thần kinh và độ chắc khỏe của xương khớp, Canxi cũng tham gia trực tiếp vào sự vận động co thắt của các cơ khí quản, thực quản. Nếu Canxi bị bổ sung thiếu, bé sẽ dễ gặp các cơn co thắt thực quản gây ra phản xạ nấc cụt, nôn trớ, ọc sữa.
1.9. Nhận thức chậm chạp
Vì các liên kết, kết nối thần kinh không tốt do thiếu Canxi nên khả năng tiếp thu và phân tích kiến thức của trẻ sẽ kém hơn bình thường. Cũng vì lý do này mà mẹ sẽ thấy bé có vẻ chậm chạp và tiếp thu kém hơn.
1.10. Thóp lâu liền, xương khớp biến dạng
Thóp là vị trí xuất hiện trong khoảng 8 - 12 tháng sau khi một đứa bé chào đời. Tuy nhiên, nếu bé bị thiếu Canxi, thời gian đóng thóp sẽ kéo dài hơn. Thậm chí, thóp có thể bị biến dạng lồi lên gây bẹp hoặc đầu to.
1.11. Chân vòng kiềng, vẹo cột sống
Chân và cột sống là bộ phận chịu trách nhiệm nâng đỡ toàn bộ cơ thể. Do vậy,thiếu Canxi lâu dài sẽ làm cấu trúc này trở nên kém vững chắc, dễ bị biến dạng trong giai đoạn bé tập đi gây ra chứng chân vòng kiềng, chân chữ X hoặc cong vẹo cột sống.
1.12. Nữ giới dậy thì muộn
Quá trình chín và rụng trứng trong độ tuổi dậy thì của nữ giới cũng có sự góp mặt của Canxi. Vậy nên, nếu cơ thể liên tục bị thiếu hụt chất khoáng này sẽ làm chậm quá trình rụng trứng và khiến các bé gái dậy thì muộn hơn so với bình thường.
2. Người trưởng thành thiếu Canxi có triệu chứng gì?
2.1. Sỏi thận
Chế độ ăn nghèo Canxi làm tăng nguy cơ sỏi thận
Một nghiên cứu tại Mỹ trên 100.000 người cho thấy, những người có chế độ ăn giàu Canxi sẽ có nguy cơ bị sỏi thận thấp hơn những người có chế độ ăn thiếu Canxi. Tuy nhiên, điều này lại không đúng với những trường hợp sử dụng các chế phẩm bổ sung Canxi chuyên biệt.
Do vậy, để hạn chế tính trạng sỏi thận, người bệnh nên chủ động tăng cường thực phẩm giàu Canxi trong khẩu phần ăn hàng ngày của mình.
2.2. Chuột rút
Chuột rút là một trong những triệu chứng của thiếu Canxi do các phản xạ co duỗi cơ kém linh hoạt. Hiện tượng này thường xảy ra ở các vùng như đùi, cánh tay, nách và bắp chân, bàn chân... trong khi đi bộ, khi chạy hoặc khi bơi.
2.3. Răng vàng
Màu trắng là màu đại diện cho Canxi. Do vậy, khi hàm lượng Canxi trong răng không được đầy đủ, răng có thể ngả sang màu vàng thay vì màu trắng chắc khỏe.
2.4. Hay chóng mặt
Hiện tượng chóng cũng là một vấn đề đáng cân nhắc nếu bạn đang thắc mắc thiếu Canxi có triệu chứng gì.
Triệu chứng này thường xuất hiện khi bạn đứng dậy sau khi ngồi lâu. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do giảm Canxi máu. Hiện tượng này chỉ diễn ra trong vài chục giây sau đó trở lại bình thường nên thường khó phát hiện thông qua các xét nghiệm cận lâm sàng.
Lý giải về điều này, các chuyên gia cho biết khi Canxi trong máu bị giảm, tuyến Cận giáp sẽ báo tình trạng này lên thần kinh trung ương. Và, để đảm bảo cho các hoạt động trao đổi trong cơ thể bình thường, não sẽ thực hiện huy động Canxi từ xương ra để đảm bảo nồng độ Canxi huyết luôn ổn định.
Do vậy, sau khoảng vài chục giây tình trạng giảm Canxi huyết đã biến mất và không thể phát hiện thông qua xét nghiệm.
2.5. Bệnh đại tràng
Một trong những vấn đề ở đại tràng thường xảy ra do thiếu Canxi đó là Polyp đại tràng. Ngoài ra, các nghiên cứu cũng cho thấy, một chế độ ăn uống giàu Canxi sẽ giúp bạn tăng cường khả năng phòng ngừa ung thư đại tràng.
2.6. Móng tay giòn, dễ gãy
Nếu bạn quan sát thấy móng tay của mình không thể dài ra được hoặc dài ra là gãy, hãy chủ động bổ sung Canxi cho cơ thể vì rất có thể đây là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị thiếu Canxi.
2.7. Da khô
Da khô cũng là một trong những triệu chứng của cơ thể khi thiếu hụt Canxi. Tuy nhiên, đây không phải là triệu chứng điển hình, vậy nên, bạn cần quan sát các triệu chứng khác nữa trước khi đưa ra kết luận về tình trạng sức khỏe của mình.
2.8. Xương, răng yếu
Răng dễ bị vỡ, sâu hoặc lung lay có thể cảnh báo nguy cơ thiếu Canxi của cơ thể. Do vậy, hãy tăng cường bổ sung Canxi thông qua chế độ ăn uống hoặc tìm đến các cơ quan y tế để có thể nhận được lời khuyên của bác sĩ.
2.9. Loãng xương
Loãng xương là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy bạn đang bị loãng xương. Triệu chứng này thường rất rõ ràng ở phụ nữ sau sinh, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh khi nồng độ estrogen giảm mạnh gây ra giảm sự hấp thu Canxi. Loãng xương thường được nhận biết bởi những cơn nhức mỏi lưng, gối và đau khi thực hiện các động tác xoay, vặn lưng...
2.10. Hệ miễn dịch suy yếu, dễ mắc bệnh
Các bác sĩ cho biết, Canxi là yếu tố đầu tiên trong cơ thể phát giác ra sự xâm nhập của các vi khuẩn có hại cho cơ thể và kích hoạt hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể hoạt động. Do vậy, khi Canxi không được cung cấp đủ, hệ miễn dịch của cơ thể cũng sẽ hoạt động yếu đi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt là các bệnh nhiễm khuẩn.
2.11. Stress, mất ngủ
Stress, mất ngủ xảy ra là do khi thiếu Canxi, hệ thần kinh sẽ bị kích thích liên tục, não ở trong trạng thái hưng phấn khiến cho bạn không thể đi vào giấc ngủ bình thường.
2.12. Lo lắng, dễ cáu kỉnh
Thiếu Canxi có thể gây ra chứng suy nhược thần kinh và làm giảm năng lực điều tiết thần kinh dẫn đến các biểu hiện hay quên, lo lắng, dễ cáu gắt, tinh thần không ổn định, đau đầu, tính tình thay đổi thất thường.
2.13. Đãng trí
Thiếu Canxi có thể làm sự dẫn truyền và kết nối thần kinh trở nên không tốt nên các thông tin không được lưu trữ đầy đủ. Hậu quả là bạn trở nên đãng trí và rất hay quên.
2.14. Tê tay
Tê tay cũng là lời giải đáp cho câu hỏi thiếu Canxi có triệu chứng gì.
Đây là dấu hiệu của rối loạn dẫn truyền các xung động thần kinh. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, bạn hãy bắt đầu bổ sung Canxi cho cơ thể ngay nhé.
2.15. Tim đập nhanh
Canxi tham gia trực tiếp vào phản ứng điều chỉnh nhịp co bóp của tim. Vậy nên, khi Canxi bị thiếu, bạn có thể có cảm giác thường xuyên hồi hộp, chân tay bủn rủn, tim đập nhanh.
2.17. Triệu chứng tiền kinh nguyệt tăng lên
Các cơn co thắt tử cung cũng có thể trở trở nên dữ dội hơn khi thiếu Canxi dẫn đến bạn bị đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhiều hơn trong và trước thời kỳ kinh nguyệt.
2.18. Cao huyết áp
Thiếu hụt Canxi làm tăng nhịp tim, tăng tốc độ bơm máu do đó làm huyết áp tăng cao.
3. Cách bổ sung Canxi cho người thiếu Canxi
Việc bổ sung Canxi là điều rất cần thiết để đảm bảo các hoạt động và sự phát triển bình thường của cơ thể. Bố mẹ chỉ cần lưu ý một số điều sau.
3.1. Hàm lượng Canxi cần bổ sung 1 ngày
Tùy theo từng đối tượng mà hàm lượng Canxi bổ sung trong một ngày sẽ có sự chênh lệch, thay đổi cho phù hợp. Dưới đây là những thông tin chi tiết:
Hàm lượng Canxi cần bổ sung theo khuyến cáo của Viện y học ứng dụng
3.2. Thiếu Canxi nên ăn gì?
Bổ sung Canxi qua chế độ dinh dưỡng được xem là phương pháp an toàn và hiệu quả. Với các bé còn bú sữa mẹ, hàm lượng Canxi bé nhận được hoàn toàn là từ sữa mẹ.
Vì thế, mẹ có thể vừa có thể bổ sung Canxi cho mình và cho cả bé bằng cách tăng cường sử dụng các loại thực phẩm dưới đây:
- Sữa và chế phẩm từ sữa: phô mai mềm, phô mai cứng, sữa chua, sữa,
- Thủy hải sản: cá thu, cá hồi, cá đóng hộp còn xương mềm, các loại cá nhỏ, tôm, nghêu, sò…
- Các loại rau xanh : súp lơ xanh, bắp cải, củ cải đường, rau muống, đậu bắp…
- Các loại quả: Cam, sung, bơ, …
- Các loại hạt: đậu nành, đậu xanh, hạnh nhân, đậu Nhật Bản….
Với những trẻ đã lớn hơn, trẻ đã ăn dặm và có thể sử dụng thực phẩm thì mẹ có thể bổ sung trực tiếp những thực phẩm giàu Canxi như trên vào thực đơn hàng ngày của bé.
3.3. Bổ sung Canxi nano kết hợp Vitamin D3 và MK7
Có rất nhiều trường hợp các mẹ phản ánh tại sao đã uống sản phẩm bổ sung Canxi, thay đổi chế độ ăn rất giàu Canxi nhưng vẫn bị thiếu Canxi?
Câu hỏi này được các chuyên gia lý giải như sau: Trên thực tế, hàng ngày mẹ có thể bổ sung nhiều Canxi nhưng cơ thể chỉ hấp thu được một phần do kích thước Canxi khá lớn. Do vậy, trong một số trường hợp, cơ thể bị thừa Canxi gây sỏi thận và nhiều triệu chứng nguy hiểm khác nữa.
Vậy nên, để chắc chắn là lượng Canxi đưa vào được cơ thể hấp thu tối đa, hạn chế sự lắng đọng và biến chứng do thừa Canxi, mẹ nên chọn Canxi nano. Bởi Canxi được bào chế bằng công nghệ nano hiện đại sẽ có kích thước phân tử siêu nhỏ. Nhờ đó Canxi được cơ thể hấp thu dễ dàng hơn.
Kích thước Canxi thường và Canxi nano
Mẹ chỉ cần bổ sung một lượng Canxi nano bằng ¼ Canxi dạng thường là đã đủ cho nhu cầu của cơ thể. Ngoài lựa chọn Canxi ở dạng bào chế tốt nhất, mẹ nên chủ động bổ sung thêm các dưỡng chất thúc đẩy quá trình hấp thu Canxi tốt hơn chính là Vitamin D3 và MK7.
- Vitamin D3: Vitamin D3 có vai trò tăng cường khả năng hấp thụ Canxi từ thành ruột vào trong máu, giúp ổn định nồng độ Canxi máu và tránh tình trạng Canxi bị huy động từ xương ra để phục vụ cho các hoạt động khác của cơ thể.
- MK7: Là yếu tố quan trọng cho quá trình Canxi từ máu được đưa vào xương. MK7 cùng với Vitamin D3 đóng vai trò vận chuyển Canxi đến tận mô xương.
Bộ ba dưỡng chất Canxi nano, Vitamin D3, MK7 sẽ giúp xương nhận được đủ lượng Canxi cần thiết, phòng ngừa còi xương, loãng xương, khắc phục được tình trạng thiếu Canxi của cơ thể.
Trên đây là những thông tin giúp mẹ giải đáp thắc mắc: Thiếu Canxi có triệu chứng gì?. Mẹ hãy chú tâm quan sát, phát hiện và chữa trị kịp thời, tránh để lại hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe cho trẻ.
